Күләш Жасынқызы Бәйсейітова (1912-1957 жж.)

Күләш Жасынқызы Бәйсейітова (1912-1957 жж.) — кеңестік қазақ опера әншісі (лирико-колоратуралық сопрано), драмалық актриса. Екінші дәрежелі Сталин сыйлығының екі мәрте лауреаты (1948 ж., 1949 ж.). «КСРО Халық әртісі» (1936 ж.) атағының ең жас иегері. Бәйсеитованың табиғи музыкалық таланты ерте байқалды. Ол әкесі Жасыннан естіген әндерді, жырларды және хиссаларды жаттап, орындаған. 1925-1928 жылдары Ағарту институтының Алматы педагогикалық техникумында оқып, өз күшімен ұйымдастырылған музыкалық өнерге қатысты. 

Білім

1930 жылы, 1926 жылы Қызыл-Орда қаласында құрылған және 1929 жылы Алма-Атаға көшірілген бүгінгі таңда М.О.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры ретінде белгілі Қазақ драма театрының студиясына түсті. Актерлік шеберлікке және музыкалық сауаттылыққа үйреніп, театрда шағын эпизодтық рөлдерді ойнап, көп ұзамай басты рөл атқаратын болған. 1933 жылы Күләш Музыкалық театры труппасының құрамына кірді  (қазір Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театры), онда өмір соңына дейін өнер көрсетті. Театрдың оқу студиясында К.А. Дианти мен В.А.Смысловскойда ән айтумен айналысты. Байсеитованың музыкалық және сахналық дарыны М.О.Әуезовтың либреттосындағы «Айман-Шолпан» музыкалық комедиясында Айман бейнесін құруда айқын көрінді, музыка И.В.Коцик. Шұғаның бейнесі (Б.Майлин мен И.Коциктің «Шұға» музыкалық драмасы) әншінің шеберлігінің артқанын айғақтады, Жібек партиясы (Е.Г.Брусиловский «Қыз Жібек») әншіге классикалық опера өнерінің биіктіктеріне көтерілуге мүмкіндік берді.

Концерттік әнші ретінде де өнер көрсетті. Халық әндерін көптеген тілдерде (қазақ «Елігай», «Шилі өзен», орыс «Колокольчик», поляк «Шла девица», чех «Пастушок», армян «Ласточка» және т.б.), орыс, кеңестік және Батыс Еуропа композиторларының шығармаларын орындады. 
Соғыс жылдары Бәйсейітова майданға концерттік бригада құрамында барды.
1944 жылы «Концерт пяти республик» музыкалық фильмінде ойнады.
1949 жылдан бастап – әлемді қорғау Кеңес комитетінің мүшесі. Қазақ театр қоғамының ұйымдастырушысы және тұрақты жетекшісі болды. Әлем жақтастарының ІІ Дүниежүзілік Конгресінің жұмысына қатысты. 1943 жылдан бастап БоКП(б) мүшесі. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің 1-3 шақырылымының депутаты. 
1957 жылдың маусымында Бәйсейітова Мәскеудегі концерттен кейін миға қан құйылудан қайтыс болды.  
Ескерткіш 2011 жылдың 15 қыркүйегінде Алматы қаласында опера әншісі Күләш Байсейітованың 100 жылдығы қарсаңында орнатылған. Авторы – мүсінші  Т.Бинашев.

Сондай-ақ қараңыз